شرکت بورس انرژی ایران با هدف ساماندهی، پذیرش، نظارت و تسهیل انجام معاملات حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حامل های انرژی، فراهم آوردن دسترسی غیر تبعیض آمیز و منصفانه اعضاء به بسترهای معاملاتی، همكاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شركتها، سازمانها و نهادهای متولی بازارهای انرژی از جمله وزارتخانههای نفت ، نیرو و صنعت و معدن و تجارت و شرکتهای ملی نفت ایران، ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، ملی صنایع پتروشیمی ، توانیر ، مدیریت شبکه برق ایران ، مدیریت منابع آب ایران و سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین انجام سایر وظایف محوله در اساسنامه شرکت، در 1391/04/17 با مجوز شورای عالی بورس و اوراق بهادار به عنوان چهارمین بورس رسمی کشور به صورت شرکت سهامی عام تاسیس شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می نماید.
بر اساس مجوز صادره توسط شورای عالی بورس در خصوص تأسیس بورس انرژی ، ترکیب سهامداری این شرکتبه میزان 60 درصد نهادهای مالی، 20 درصد فعالان صنعت برق و نفت و 20 درصد عموم مردم و با قید محدودیت 5/2 درصد برای هر متقاضی از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین گردید. سرمایه اولیه شرکت 200 میلیارد ریال در نظر گرفته شد و شرکت در تاریخ 19 اسفند سال 91 به طور رسمی معاملات خود را با انجام معاملات برق، قطران و زغال سنگ آغاز نمود.
بورس انرژی ایران، به عنوان یک بورس کالایی، تشکلی خود انتظام است که امکان انجام معاملات حامل های انرژی (شامل نفت ، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی) و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. در بورس انرژی ایران نیز مشابه سایر بورسها ، تعداد زیادی خریدار و فروشنده حضور داشته که با انجام داد و ستد در فضایی رقابتی، دستیابی به قیمتهای تعادلی حاملهای انرژی را میسّر می سازند.
بورس انرژی ایران دارای سه بازار فیزیکی ، مشتقه و فرعی میباشد. در بازار فیزیکی ، کالاهای پذیرفته شده در بورس و در بازار مشتقه ، اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می گیرند. کالاهای تک محموله ای و خارج از گونه نیز در بازار فرعی قابلیت معامله دارند. بازار فیزیکی خود شامل سه تابلوی برق، نفت و گاز و تابلوی سایرحاملهای انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادآتی و قرارداد اختیار معامله می باشد. همچنین هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بین المللی هستند. در بازار فیزیکی معاملات در قالب قراردادهای نقدی، نسیه، سلف،کشف پریمیوم انجام میپذیرند و قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد و ... نیز قابلیت معامله در بازار مشتقه را دارا میباشند.
بر این اساس کلیه حاملهای انرژی در صورت داشتن سابقه فعالیت قابل اتکاء عرضه کننده در بازارکالای مورد پذیرش، امکان کشف عادلانه قیمت با توجه به میزان عرضه کالا توسط متقاضی و عدم شمول محدودیت های قیمت گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا همچنین ارائه تعهدات مصرح در دستورالعمل پذیرش توسط متقاضی با تصویب هیات پذیرش یا کمیته عرضه بورس انرژی به عنوان کالای اصلی یا مشابه امکان معامله در بورس انرژی را دارند.
در بورس انرژی ایران معاملات در بازار فیزیکی بسته به تعداد عرضه کنندگان در یک نماد معاملاتی و شرایط عرضه به سه روش حراج حضوری، معاملات تمام الکترونیکی و عرضه یکجا انجام می پذیرد.معاملات در بازار مشتقه نیز به صورت تمام الکترونیکی انجام می پذیرد.
دریافت کد مشتری در بورس انرژی
متقاضیان (شرکت های تولید و توزیع نیروی برق)، برای اخذ کد معاملاتی می بایست پس از مراجعه به شرکت مدیریت شبکه برق ایران و دریافت فرم تکمیل شده و ممهور "معرفی نامه جهت درخواست کد خاص برای معاملات برق در بورس انرژی" و تکمیل فرم های احراز هویت مشتری، درخواست کد معاملاتی و بیانیه ریسک ( موجود در شرکت های کارگزاری)، نسبت به اخذ کد معاملاتی از طریق شرکت های کارگزاری دارای مجوز فعالیت در بورس انرژی اقدام نمایند.
لازم به ذکر است متقاضیان، باید درهنگام مراجعه به شرکت های کارگزاری، مدارک واطلاعات ذیل را به همراه داشته باشند:
اطلاعات در خصوص اساسنامه، شناسه ملي،شركت نامه ، آگهي روزنامه رسمي در خصوص تأسيس و آخرين تغييرات آن، آگهي آخرين تغييرات مديران و صاحبان امضاي مجاز ، تركیب سهامداران، مالكان يا شركاء بالاي ده درصد، مؤسسان، اعضاي هيأت مديره و مدير عامل، بازرسان، حسابرسان ونشاني اقامتگاه آنان.
اطلاعات مربوط به حساب بانکی مرتبط با معاملات کالا یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا.
اطلاعات درمورد حجم معاملات قبلی.
نوع کارمزد | شرح کارمزد | خرید | فروش | نوع کارمزد | حداکثر مبلغ کارمزد خرید(میلیون ریال) | حداکثر مبلغ کارمزد فروش(میلیون ریال) | تاریخ مصوبه شورای بورس | تاریخ مصوبه هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
معاملات کالاها و قراردادهای سلف موازی | ||||||||
کارمزد کارگزاران | 0.0015 | 0.0015 | 0.003 | 100 | 100 | 1391/11/14 | ||
کارمزد بورس انرژی | 0.0004 | 0.0004 | 0.008 | 100 | 100 | |||
کارمزد سپرده گذاری | 0.00025 | 0.00025 | 0.0005 | 100 | 100 | |||
حق نظارت سازمان بورس | 0.00032 | 0.00048 | 0.0008 | 80 | 120 | |||
مدیریت فناوری | 0.00015 | 0.00015 | 0.0003 | 100 | 100 | |||
جمع کل | 0.00262 | 0.00278 | 0.0054 |
شرح کارمزد/خدمات | مبنای محاسبه | نرخ | حداکثر(میلیون ریال) | تاریخ مصوبه هیئت مدیره سازمان | توضیحات |
---|---|---|---|---|---|
حق پذیرش کالاها در بورس انرژی | ارزش برآوردی معاملات سالانه | 0.0007 | 50 | 1391/08/20 | تصویب در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار |
حق الدرج کالای پذیرفته شده در بورس انرژی | ارزش معاملات سالانه | 0.0002 | 150 |